Dalende oplagecijfers reflecteren nieuwe rol voor tijdschriften

Het einde van het dal lijkt nog niet inzicht voor veel tijdschriften. De afgelopen jaren is de grote lijn een neergaande. En nu vallen de grote klappen ook binnen segmenten die lang de dans ontsprongen: de omroepbladen en weekbladen voor vrouwen.

Er zijn nog steeds positieve uitzonderingen, zoals Max Magazine en De Groene Amsterdammer, maar de meeste tijdschriften zien de oplagen gewoon ieder jaar dalen. Historisch succesvolle titels, zoals Veronica Magazine, Viva, Cosmopolitan, Harpers Bazaar, Quote en VI slagen er nog niet in het tij echt te keren. Zelfs het succesverhaal LINDA. verkocht in 2016 en 2017 minder nummers dan in het jaar ervoor.

Met de opkomst van internet kwamen ook de profeten die de totale teloorgang en uiteindelijk verdwijnen van tijdschriften voorspelden. Zover is het nog niet en zal het waarschijnlijk ook nooit komen; een mooi tijdschrift is toch nog steeds goed voor een heerlijk ontspannen momentje. Juist in dit tijdperk van schermen. Maar, aan de andere kant, hebben tijdschriften ontegenzeggelijk positie en functie verloren.

Geen opinie zonder blad

Opiniebladen waren vroeger dé manier om een meer onderbouwde mening te vormen over een onderwerp. Nu is er zoveel gratis content op internet te vinden, dat het lezen van een tijdschrift niet meer noodzakelijk lijkt. En als je snel wil weten wat anderen vinden (en 'waarom', hoewel dat meestal niet gearticuleerd) dan is één blik op de social media voldoende.

In 2018 zijn er slechts twee opiniebladen over die wekelijks uitkomen: EW (de opvolger van Elsevier) en De Groene Amsterdammer. Vrij Nederland is net als HP/de Tijd een maandblad geworden.

Met de gids op schoot voor de tv

Misschien is de impact van internet (en verwante technologieën) in geen enkel segment zo groot bij tv-gidsen, cq. omroepbladen. Behalve dat een belangrijk van de 'content', te weten de programmering, ook gratis op internet te vinden is, heeft internet ook impact op de manier van tv-kijken. Je hoeft niet meer exact op een bepaald moment klaar te zitten voor een programma. Je kunt het immers eenvoudig later starten of terugzien.

Hoewel de omroepen en uitgevers van tv-gidsen de schade op bewonderingswaardige wijze hebben weten te beperken, is de impact enorm geweest. Van de ruim 4 miljoen gidsen, die rond de eeuwwisseling jaarlijks werden gedrukt en verspreid, zijn er nu minder dan 2 miljoen over; nog steeds een substantieel aantal maar minder dan de helft. Dit ondanks de lancering van 3, relatief succesvolle, nieuwe titels: TotaalTV (van Veronica), TVFilm (van AVRO) en Max Magazine.

Van 'must have' tot cadeautje

De totale oplage van vrouwenweekbladen daalde in de afgelopen 20 jaar met ruim 60 procent van 1,6 miljoen naar 600.000. De twee reuzinnen Libelle en Margriet laten beide een vrijwel constante dalende lijn zien. Beide titels verloren 9 procent in 2017. De verliezen van Grazia (-18 procent) en Viva (-13 procent) zijn nog forser.

De moderne vrouw doet inspiratie op met behulp van een paar favoriete websites, social media en tijdschriften. En van deze 3 (websites, social media en bladen) is het tijdschrift zondermeer de meest dure en de meest luxe. Dit betekent tegelijkertijd het verval als de overleving van het tijdschrift. De oplagen dalen, maar er zal áltijd een markt blijven van voor een leuk tijdschrift voor vrouwen. Want een tijdschrift biedt toch iets wat geen ander medium biedt: een gevoel van ontspannen luxe.

Bron: SVDJ

Bron: NOM (Nationaal Onderzoek Multimedia)