Actie tegen aanvallen op journalisten

Het doel is duidelijk: aandacht vragen voor de gevaren die persmedewerkers dagelijks lopen en het respect afdwingen dat hun werk verdient.

Reactie van Nederlandse kranten

NRC sloot zich duidelijk aan bij de internationale protestactie. De krant koos voor een krachtige zwarte voorpagina met slechts één zin: “Zonder verslaggevers gaat het beeld uit Gaza op zwart.” Hiermee maakt NRC op indringende wijze duidelijk dat zonder journalisten het perspectief uit Gaza verdwijnt.

De Volkskrant koos een andere benadering. Hoofdredacteur Pieter Klok van De Volkskrant verklaarde dat ze de actievorm niet ondersteunen, omdat ze journalistiek en activisme gescheiden willen houden. Toch wilden ze het onderwerp niet negeren. Daarom gebruikten ze hun voorpagina om foto’s van in Gaza omgekomen journalisten te tonen, en besteedden ze binnen in de krant uitgebreid aandacht aan de ernst van de situatie.

Trouw liet eveneens aandacht zien voor de tragiek, maar zonder formele deelname aan de actie. Op de voorpagina stond nadrukkelijk stil bij de omgekomen journalisten. Hoofdredacteur Karel Smouter van Trouw liet weten dat dat gebeurde op onafhankelijke basis, zonder samenwerking met RSF.

De analyse van NRC

NRC besteedde uitgebreid aandacht aan de situatie en beschreef hoe Israël een beruchte tactiek inzet: de tweetrapsaanval. Na een eerste bom volgt kort daarna een tweede, gericht op hulpverleners en journalisten die net zijn toegesneld. Een methode die eerder door de Taliban en Islamitische Staat werd gebruikt, maar in strijd is met internationaal recht – en met Israëls eigen bewering zich daaraan te houden.

Bij de aanval op het Nasser-ziekenhuis kwamen zeker 21 mensen om, onder wie 4 zorgmedewerkers en 5 journalisten. Beelden tonen hoe zij door de tweede explosie werden getroffen. Terwijl premier Netanyahu sprak van een „tragisch ongeval”, wijst NRC erop dat inmiddels bijna tweehonderd journalisten zijn omgekomen sinds het begin van de oorlog.

De krant benadrukt hoe cruciaal lokale journalisten in Gaza zijn. Omdat Israël internationale verslaggevers weert, is de wereld volledig afhankelijk van hun werk. Hun verslaggeving, vaak onder levensgevaarlijke omstandigheden, laat zien wat anders verborgen zou blijven.

Volgens NRC is Gaza inmiddels de dodelijkste oorlog voor journalisten sinds het Committee to Protect Journalists in 1992 begon met het bijhouden van cijfers. Een voorbeeld is fotografe Mariam Dagga, die voor persbureau AP vastlegde hoe ondervoede kinderen het Nasser-ziekenhuis binnen werden gedragen. Haar beelden leidden tot internationale maatregelen, waaronder erkenning van Palestina door Frankrijk en Canada. Zij werd vorige week gedood.

Signaal richting politiek en publiek

Met de zwarte voorpagina en website benadrukt NRC samen met andere media en Reporters Without Borders (RSF) dat journalisten in Gaza veilig moeten kunnen werken. Ook pleiten zij voor vrije toegang van internationale verslaggevers. Volgens NRC kan een democratisch gekozen regering geen bezwaar hebben tegen een vrije pers en al helemaal geen journalisten doden. Netanyahu zou hen niet alleen uit plicht, maar uit overtuiging moeten beschermen.

Breed gedragen protest

De actie vond weerklank in Europa, de Verenigde Staten, Latijns-Amerika en het Midden-Oosten. Het maakt duidelijk dat persvrijheid geen nationaal vraagstuk is, maar een wereldwijde verantwoordelijkheid. Nederlandse kranten onderstrepen dat zij zullen blijven berichten, hoe zwaar de omstandigheden ook zijn.

Wilt u op de hoogte blijven van onafhankelijke berichtgeving en tegelijkertijd betrouwbare journalistiek steunen? Overweeg dan een krant abonnement.